De laatste jaren is er een stuwmeer aan papieren kantoren ontstaan en dat stelt gemeenten voor problemen. Wegbestemmen levert een groot risico van planschade op voor de eigenaar. Er is helaas geen ‘easy way out.’ Maar als gemeente kun je wel een aantal stappen nemen om claims te voorkomen of het leed te verzachten.

Papieren kantoren zijn panden met daarop kantoorbestemming die nog niet gebouwd zijn. Op dit moment hangen deze als een zwaard van Damocles boven de markt. Ontwikkelaars denken: als straks al die andere kantoren in dit gebied ook ontwikkeld worden, hoe krijg ik die van mij dan nog verhuurd? Gemeentes denken: al we de bestemming wijzigen, welke kosten halen we ons dan op de hals? Welke claims komen onze kant op? Hierdoor komt er steeds meer lucht in de markt, waardoor het probleem alleen maar groter wordt.

Erfenis van de crisis

De grote hoeveelheid papieren kantoren waar we nu mee zitten is een erfenis van de crisis. In 2006 en 2007 zijn veel bestemmingsplannen gemaakt, omdat er heel veel gebouwd werd. Die worden standaard na tien jaar herzien. Maar als er de afgelopen tien jaar geen kantoren gerealiseerd zijn waar ze volgens het bestemmingsplan gebouwd hadden moeten worden, is de kans groot dat er ook de komende jaren weinig animo is.

De hamvraag is dus: hoe zorg je ervoor dat de kantoorbestemming eraf gaat met een minimum aan planschaderisico? SAOZ staat gemeenten bij met het inschatten van deze risico’s. Maar in eerste instantie geef ik standaard drie tips:

Tip 1: Communiceer open een eerlijk

Communiceer tijdig, open en transparant. Wees duidelijk en concreet naar eigenaren en probeer in gesprek te blijven om tot een oplossing te komen.

Tip 2: Denk mee over alternatieve invullingen

Je kunt de halve gemeente wel volstoppen met verblijfsgebieden en stadsparken, maar ook dat houdt natuurlijk ergens op. Betrek de eigenaar bij de plannen.

Tip 3: Geef eigenaren de tijd

En last but not least: geef eigenaren voldoende tijd om zich te beraden op wat ze nog kunnen of willen. Ik adviseer meestal een periode van een jaar.

Tot slot

Vaak zal het onvermijdelijk zijn dat partijen tegenover elkaar komen te staan. Maar ook dan is het belangrijk zoveel mogelijk de lijnen open te houden.

Want met ‘bestemming onbekend’ schiet uiteindelijk niemand iets op.