Het beoordelen van de omvang van de verleggingskosten bij het verleggen van kabels en leidingen is niet het meest enerverende hoekje van het stelsel van nadeelcompensatie. Toch verschijnt er af en toe een leuke uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, laatstelijk die van 1 mei 2019.
Inleiding op de uitspraak van 1 mei 2019
In de uitspraak van 1 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1429) zag de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zich onder meer gesteld voor de vraag of de inzet van tijdelijke warmteketels door NUON moest worden gezien als tijdelijke voorzieningen van operationele aard of van fysieke aard. Het antwoord op deze vraag was namelijk van belang voor de omvang van de tegemoetkoming.
Immers, vanwege de omstandigheid dat het een verlegging van kruisende leidingen betrof, zouden tijdelijke voorzieningen van operationele aard niet voor vergoeding in aanmerking komen, omdat zij dan aangemerkt zouden moeten worden als kosten van het in en buiten bedrijf stellen; een kostensoort die bij kruisende leidingen op basis van de toepasselijke “NKL-1999” niet vergoed wordt. De NKL-1999 bevat in artikel 6 een “hardheidsclausule” op basis waarvan op grond van “bijzondere omstandigheden” kan worden afgeweken van de voorgeschreven schadeberekeningsmethodiek.
De uitspraak van 1 mei 2019
In deze casus oordeelt de Afdeling primair dat het tijdelijk inzetten van warmteketels moet worden aangemerkt als een tijdelijke voorziening van operationele aard. Dit betekent dat de minister terecht had geoordeeld dat deze kosten vallen onder de categorie van het in en buiten bedrijf stellen, zodat deze kosten, vanwege het kruisende karakter van de verlegde leidingen, formeel niet voor vergoeding in aanmerking kwamen.
Echter, de Afdeling zag zich vervolgens voor de vraag gesteld of de kosten voor de tijdelijke warmteketels desalniettemin (geheel of gedeeltelijk) voor vergoeding in aanmerking zouden moeten komen vanwege het aanwezig zijn van bijzondere omstandigheden zoals bedoeld in de “hardheidsclausule”. Bij het beantwoorden van deze vraag hecht de Afdeling vervolgens veel waarde aan de omstandigheid dat NUON, de minister en de aannemer, voor en tijdens de werkzaamheden voortdurend uitgebreid en kennelijk constructief met elkaar in overleg zijn geweest, dat er kennelijk meerdere alternatieven beschikbaar waren, waaronder alternatieven die goedkoper waren voor NUON.
Echter, deze alternatieven bleken gevoelig te zijn voor calamiteiten, waardoor de warmtevoorziening voor vele klanten van NUON in het geding zou kunnen komen, met alle mogelijke vervelende gevolgen van dien. Ten slotte constateert de Afdeling dat NUON, kennelijk onder enige (tijds)druk vanwege de voortgang van het project, heeft gekozen voor de inzet van de warmteketels.
Op basis van deze feiten en omstandigheden, oordeelt de Afdeling dat het niet redelijk was van de minister om deze extra kosten niet te vergoeden. De Afdeling veroordeelt de minister, met toepassing van het bepaalde in artikel 6 van de NKL-1999, dan ook tot het vergoeden van 50% van de extra kosten die NUON heeft gemaakt, zijnde overigens het niet geringe bedrag van € 144.258,96.
Wat betekent dit voor de praktijk
Een nadeelcompensatieregeling voor kabels en leidingen biedt voor alle partijen veel financiële zekerheid en transparantie inzake de vergoeding van verleggingskosten bij het verleggen van kabels en leidingen. Echter, uit deze uitspraak blijkt dat een “hardheidsclausule” niet zonder betekenis is. Zeker niet indien het project gecompliceerd is en veel overleg vergt met de leidingbeheerder en extra inspanningen vereist van de leidingbeheerder.
Indien dan vervolgens ook nog een zekere druk op de leidingbeheerder wordt gelegd om mee te werken met de voor de overheid meest gunstige uitvoering, dan geeft deze uitspraak in ieder geval het signaal af dat het goed is om (vooraf) ook aandacht te schenken aan de bijzondere financiële gevolgen van de te maken keuzes voor het mogelijke recht op een (extra) tegemoetkoming in de verleggingskosten vanwege bijzondere omstandigheden.
Meer weten?! Neem dan contact op met Peter van Bragt.
