Een tijdelijke derving van woongenot kan in sommige gevallen leiden tot een aanspraak ten titel van nadeelcompensatie. In deze nieuwsbrief behandel ik een paar uiteenlopende voorbeelden.
Tijdelijke derving woongenot en géén nadeelcompensatie
Bij uitspraak van 5 juli 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:1787) heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State geoordeeld over een verzoek om nadeelcompensatie van een omwonende van een festivalterrein waarop jaarlijks, gedurende één dag een festival wordt georganiseerd. Ten behoeve van het festival was een voetgangersroute vastgesteld die onder meer langs de woning van appellant liep. Appellant was van mening dat hij, vanwege de langslopende festivalgangers, zoveel hinder en overlast ondervond, dat zijn woongenot tijdelijk werd gederfd, hetgeen zou moeten leiden tot een tegemoetkoming in de schade.
De Afdeling oordeelde dat de aard van de schade, zijnde een aantasting van het woongenot gedurende één dag per jaar, met zich bracht dat de schade binnen het normaal maatschappelijk risico viel. Met andere woorden, er was sprake van hinder en overlast, er was sprake van causaal verband, maar er was geen sprake van schade die als een abnormale (en speciale last) kon worden gekwalificeerd.
Tijdelijke derving en wél nadeelcompensatie
Dat het ook anders kan, blijkt uit een wat oudere uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State; namelijk de uitspraak van 20 september 2006 (ECLI:NL:RVS:2006:AY8507).
In deze uitspraak speelde de kwestie van een eigenaar van een vakantiewoning die bij de Minister een verzoek om nadeelcompensatie had ingediend vanwege de uitvoering van de tijdelijke bouwwerkzaamheden ten behoeve van de Betuweroute. Appellant was van mening dat deze werkzaamheden van een dusdanige omvang waren dat sprake was van een derving van het recreatiegenot van appellant die het normaal maatschappelijk risico oversteeg.
De Minister had het verzoek afgewezen, doch de Afdeling kon daarmee niet instemmen en volgt (grotendeels) het betoog van appellant dat deze (ingrijpende en langdurige) uitvoeringswerkzaamheden wel hebben geleid tot op geld waardeerbare schade die het normaal maatschappelijk risico heeft overstegen.
Ook in de meer recente tussenuitspraak van 30 oktober 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:3640) overweegt de Afdeling dat, onder bepaalde omstandigheden, een vergoeding vanwege tijdelijk gederfd woongenot tot de mogelijkheden kan behoren. In dit geval was sprake van zeer omvangrijke uitvoeringswerkzaamheden ten behoeve van de aanleg van de Gaasperdammertunnel die veel negatieve invloed had op het woongenot van appellant. De omvang van de schade en de vergoedbaarheid ervan moeten nader door de Minister worden beoordeeld.
Aandachtspunten voor de praktijk
Wat kunnen wij leren van deze korte bloemlezing uit de rechtspraak inzake nadeelcompensatie en tijdelijke derving van het woongenot?
Ten eerste kan worden vastgesteld dat de enkele omstandigheid dat “slechts” een vergoeding vanwege tijdelijke derving van het woongenot wordt gevraagd, niet als vanzelfsprekend met zich meebrengt, dat het verzoek kan worden afgewezen.
Onderzocht en onderbouwd moet worden of, en zo ja in welke mate er sprake is van zodanige hinder en overlast dat daardoor op geld waardeerbare schade ontstaat en of en zo ja in welke mate deze schade (derving van het woongenot) het normaal maatschappelijk risico heeft overstegen.
Vervolgens kan worden vastgesteld dat zeer tijdelijke schadeoorzaken (zoals festivals en kermissen) niet snel zullen leiden tot een schade die het normaal maatschappelijk risico overstijgt. Dit kan anders zijn indien de schadeoorzaak langduriger is, tot uiting komt op meer bijzondere momenten van de dag (bijvoorbeeld ’s-nachts) en/of een kenbare en grote impact heeft op het leefklimaat.
Interessant vraagstuk is op welke wijze een dergelijke hinder en overlast dan moet worden vertaald in een op geld waardeerbare schade (de taxatie) en op welke wijze de vertaling van het normaal maatschappelijk risico geschiedt (korting, drempel of anderszins).
Meer weten?! Neem dan contact op met Peter van Bragt.
